Ağızda serbest dolaşan damaklar mı?… İmplant destekli farklı protez çözümleri ile, kaderiniz olmaktan artık çok uzaktalar…

Dişlerimizi kısmen veya tamamen kaybetmemiz dış görünüşümüzün ve beslenme konforumuzun bozulmasına kısaca, hayat kalitemizin düşmesine neden olur. Türk Diş Hekimleri Birliğinin verilerine göre Türkiye’de 40-49 yaş grubunda yüzde 7 olan tam dişsizlik oranı, 65 yaş üstü bireylerde yüzde 67′ye kadar yükseliyor. Asıl önemli konu ise, dişlerin kaybedilmesi sonucunda etrafında yer alan çene kemiklerinin de erimesidir. Bu durumun neden olduğu olumsuzluklara ”İmplant Diş Hekimliği” inde değinmiştik.

Üst ve alt damak protezlerinin ağızda kapladığı alanlara dikkat edin. Üst protez alta göre çok daha geniş bir alan kapladığından çene kemiklerinde erime halinde bile çiğneme ve konuşma sırasında daha stabil duracaktır. Ancak üst protezin büyük bir alandan destek almasınında faturası ağırdır. Çünkü üst damağın kapanmasından ötürü konuşmamız, gıdaların tadını, grenlerini ve ısısını hissedişimi olumsuz etkilenir. Dolayısıyla tek başına tam damak protezleri farklı nedenlerle alt çenede de üst çenede de bizim beklentilerimizi karşılamaktan uzak kalabilir. Böyle durumlarda protez yapıştırıcıları kullanmak iyi bir çözümmüş gibi düşünülebilir. Ancak çiğneme sırasında ağızda hareket eden damak protezi çene kemiklerinin erimesini daha da hızlandıracak ve ağız içinde vuruk ve yaralara neden olacaktır.

Nutrition-And- copy

İmplant destekli hareketli (hibrid) protezler, damak protezlerine göre çok daha iyi bir alternatif olarak karşımıza çıkar. Alt ve üst çenede doğru noktalara yerleştirilmiş implantlar, üst protezin damak kısmını açabilmemize ve alt protezin stabilite sorunlarını ortadan kaldırmamıza olanak sağlayacaktır. Damak protezleri ile çiğnemeye çalışmak, sert bir gıdayı iki kaşık arasında tutmaya çalışmak gibidir. İmplant destekli farklı protez çözümleri ile onlara nasıl çatal saplayabiliriz, kısaca inceleyelim…

İmplant Destekli Hareketli Protezler

İmplant Üstü Top Bağlantılı Protezler

Top bağlantılar, standart implantlar ve mini implantlar ile kullanılabilir. Mini implantların yerleştirileceği bazı ağızlarda diş etinin kesilerek açılmasına dahi gerek olmaz. İmplant destekli hareketli protezler arasında en ekonomik çözüm top bağlantılı protezlerdir. Yapım aşamaları hasta ve hekim açısından kolay ve laboratuvarda hazırlanma süreleri kısadır. İmplantlar birbirlerinden bağımsız görev yapar. Sadece 2 adet implant protez bağlantısı ile çiğneme ve konuşma sırasında özellikle alt çenede yanal hareketlerde etkin bir stabilite sağlanır. Günlük rutin temizlikleri çok kolaydır ince diş arası fırçası gibi özel bakım ürünlerine ihtiyaç duymazlar.

Ancak 2 implant ile bu tip bağlantıların etkinliği gıdaları ısırıp koparabilmek için çok da yeterli değildir, protezde ön arka istikamette tahterevalli benzeri bir hareket oluşabilir. Çiğneme sırasında ise protezlerin dokulara doğru gömülmesi 2 implantlı tedavilerde kaçınılmaz olarak karşımıza çıkar. Ayrıca, top bağlantılar kullanım sırasında implantlar üzerinde aşırı stresler oluşturduklarından, implant çevresindeki kemik dokunda erimeye neden olabilirler. Bu nedenle, kemik dokusunun kesit kalınlığının çok ince ve yükseklik olarak kısa olduğu durumlarda destek implantların ömrü kısa olabilir.

İmplant Üstü Bar Bağlantılı Protezler

İmplant üstü bar bağlantıları, özellikle 4 implant desteği alınarak hazırlandığında alt ve üst çene protezlerde hem yanal hemde dikey hareketlerde çok etkin bir stabilite sağlar. 4 implant ve bu tip bağlantılar ile desteklenmiş protezlerle ısırma ve çiğneme hareketleri daha konforlu ve etkindir. İmplantlar birbirlerini destekleyerek görev yapar. Bu nedenle kullanım sırasında implantlar üzerinde aşırı stresler oluşmaz ve ince kemiklerde hızlı kemik erimeleri ile karşılaşılmaz. Doğru hasta bakımı ve periyodik kontroller ile destek implantlar uzun yıllar hizmet verir.

Protheses-ANKYLOS-b

Yapım aşamaları komplikedir ve top bağlantılara göre daha uzun sürede hazırlanırlar. 2 implant ile desteklenecek şekilde hazırlandıklarında ısırma hareketi için yeterli stabilte ortaya çıkmaz ve çiğneme sırasında arka dişlerde protez dokuya gömülecek şekilde dikey hareket yapar. Bar ve destek implantların diş arası fırçaları ile temizlenmesi önemlidir.

İmplant Üstü Locater Bağlantılı Protezler

Locater bağlantıları top ve bar bağlantılara göre daha yeni, sağlıklı ve kullanışlı bağlantılardır. 2, 3 veya 4 implant desteği alınarak uygulanabilir. Yapım aşamaları kolay ve laboratuvarda hazırlanma süreleri kısadır. Barsız hazırlandıklarında implantlar birbirlerinden bağımsız görev yaparlar. Ancak bağlantının çiğneme kuvvetlerini doğru dağıtabilme özelliğinden dolayı, kullanım sırasında implantlar üzerinde aşırı stresler oluşmaz. Dolayısıyla implant çevresindeki kemik dokusunda strese bağlı kemik erimesi olmaz. Ayrıca bakımları ve temizlikleri kolaydır. Kemik dokusunun yeterli olmadığı durumlarda destek implantlar açısından daha sağlıklıdır. 2 implant desteği ile ısırma kuvvetleri karşında zayıf olsalar da, 3 veya 4 implant desteği ile çene ve protez arasında etkin bir tutuculuk sağlanır.

Locater bağlantılar, top bağlantılara göre biraz daha maliyetlidir ancak implantların ağızda daha uzun süre hizmet vermelerini sağladıkları göz önünde bulundurulursa bu maliyet farkı uzun vadede rahatlıkla kendini amorti edecektir.

İmplant Üstü Locater-Bar Bağlantılı Protezler

Bar üzerindeki locater bağlantılar, locater bağlantıların tüm avantajlarını sağlamakla beraber yapım süreleri biraz daha uzun ve komplikedir. Ayrıca temizlikleri için diş arası fırçalar kullanılması önemlidir.

Locaterlı Bar sağ boş

Çene kemiğindeki defektler ve yetersizlikler nedeni ile implantların istenilen pozisyonlarda yerleştirilememesi durumunda oluşabilecek sorunlara çözüm üretebilmek amacıyla kullanılırlar.

İmplant Destekli Sabit Protezler

İmplant Üstü Tek Diş Protezleri

Tek bir diş kaybı söz konusu olduğunda önümüze iki tedavi alternatifi çıkar; üç dişlik köprü protezi veya bir implantın kaybedilen diş sahasına yerleştirilmesi. Köprü protezi kolay, hızlı, estetik ve daha ekonomik bir çözümdür. Ancak, komşu dişlerin küçültülmesini gerektirir. Ufaltılma nadiren de olsa komşu dişlere kanal tedavisi yapılmasını gerektirebilir. İmplant tedavisinde ise, komşu dişler küçültülmeksizin tedavi tamamlanır. Süreç biraz daha uzun sürse, küçük bir cerrahi süreç gerektirse ve daha maliyetli olsa dahi tedavi çok daha uzun ömürlüdür, komşu dişlerin ve diş etlerinin sağlığı etkilenmez.

İmplant üzeri protezler, metal alt yapı kullanılmaksızın zirkonyum bağlantı parçaları ve alt yapı ile hazırlanırsa, mükemmele yakın doğallık ve estetikte tedavi sonuçları ortaya çıkar.

İmplant Üstü Köprü Protezleri

Arka dişlerde birden fazla dişin özellikle son dayanak dişlerin kaybedildiği durumlarda elimizde yine iki tedavi alternatifi bulunur. Bunlar. Arka dişler olmadığından dolayı köprü protezi yapılamayacağından, kancalı iskelet protezler veya implant üstü köprü protezleridir.

İnsan beyni asimetrik uyaranlara karşı asimetrik hareket alışkanlıkları geliştirileceğinden, asimetrik rahatsızlıklar veren problemleri tolere etmekte fiziksel olarak zorlanır. Bir ayağımızda ahşap takunya diğerinde ise rahat bir ayakkabı ile uzun yürüyüşler yaptığımızı düşünelim. Topallama benzeri asimetrik hareketler yapacağımızdan bir süre sonra dizler, kalça eklemi ve belimizde ağrılar oluşmaya başlar. Arka dişlerin tek tarafta kaybedildiği durumlarda kancalı protezlerin kullanımı benzer şekilde konforsuz olacaktır. Kancalı protez tarafı dişlerimizden farklı olarak dokulara gömülme hareketi yapar. Bu nedenle çiğneme işlevini sürekli olarak doğal dişlerimizin olduğu tarafta gerçekleştireceğimizi göz önünde bulundurursak, belli bir süre sonra çene ekleminde ağrı ve diğer çene eklemi sorunları ile karşılaşmamız kaçınılmaz olur. Tek taraflı kancalı protez tedavilerine kara verirken bu durum mutlak göz önünde bulundurulmalıdır.

6 İmplant Üstü Sabit Protezler

Çenelerin birinde veya her ikisinde dişlerin tamamen kaybedildiği durumlarda en sık uygulanan tedavi yöntemidir. Birer dişlik boşluklar bırakacak şekilde her çeneye 6 implant yerleştirilir. Bu implantların üzerine 12 dişten oluşan sabit protezler hazırlanır. Bu şekilde hazırlanan protezlerde ikinci büyük azı dişleri ağza konmadığından ”Kısa Ark Tedaviler” olarak isimlendirilirler. Kısa ark yapmaktaki amaç alt ve üst çenede ikişer olmak üzere ağza toplam dört implant az yerleştirilerek tedavinin nispeten ekonomik olmasını sağlamaktır. Damak protezleri kullanan hastaların sabit protezlere geçirilmesinde kısa ark tedaviler son derece yeterli sonuçlar sağlar.

Üst resimde, alt üst toplam 12 implant yerleştirilmiş bir hastamız için hazırlanmış alt-üst metal destekli sabit protez. Uygun estetiği sağlayabilmek için pembe dişeti seramik çalışması yapılmış.

Ancak diş çevresi dokulardaki ileri rahatsızlıklar gibi nedenlerden ağızdaki dişlerini hızlı kaybeden ve kendi dişleri varken bir anda dişsiz kalan hastalarda kısa ark tedaviler yeterli olmayabilir. Bu durumda her çeneye 8 implant yerleştirilir ve ikinci büyük azı dişleri de dahil olmak üzere tüm dişleri içeren toplam 28 dişlik ”Tam Ark” sabit protezler hazırlanır.

İmplant üstü zirkonyum protezler tek bir diş için yapılabildiği gibi, tüm dişlerin kaybı durumunda her çeneye 14 dişlik sabit protezler halinde de hazırlanabilir. Hatta kemik kaybının fazla olduğu durumlarda kaybedilen kemik ve diş eti dokusu yerine seramik diş eti bölgeleri zirkonyum alt yapı üzerine seramikle hazırlanabilir. Ağızda aşırı doku kayıplarında yapılan bu tedaviler, güncel diş hekimliğinin üst sınırlarını zorlayan, doğallığın ve doku uyumunun zirvesindeki, mükemmel denebilecek estetik sonuçları ortaya çıkaran uç tedavilerdir. Bu tedavilerde, ağızda implantların yerleştirilmesi öncesi kapsamlı hazırlık yapılması ve iyi bir implant cerrahisi sonrası, bu tedaviler için yapılan protezleri yoğun olarak hazırlayan yetenekli protez laboratuvarlarının kullanılması ile istenilen sonuçlara ancak ulaşılabilir.

Üst çenede ileri kemik kaybı olan bir ağızda, 8 implant üzerine hazırlanmış 14 dişlik sabit zirkonyum protez. Hasta ağzına uygulanmaya hazır.

5 İmplant Üstü Sabit Protezler

Çene yapısının ufak olduğu minyon denebilecek bireylerde 6 implant yerine 5 implant desteği kullanılarak ”Kısa Ark” şeklinde tam çene sabit protez yapılabilir. Ufak denebilecek çene yapısında 5 implant kullanılması implantlarda yük dağılımında dengesizlik oluşturarak tedavinin ömrünün kısalmasına neden olmaz. Ancak arkın geniş olduğu iri yapılı fiziki gücü halen üst seviyede olan, genç denebilecek bir erkek hastada bu yöntem tercih edilmemelidir.

4 İmplant Üstü Sabit Protezler

4 İmplant üstü sabit protezler (All On Four Technic), üst ve özellikle alt çene arka bölgelerde uzun süreli dişsizliğe bağlı olarak aşırı düzeyde kemik kaybı olan bireylerde özel yöntemler ve bazı ara implant parçaları kullanılarak implantların eğimli yerleştirilmesi yoluyla yapılan özel bir tedavi sürecidir. Bu özel teknik kullanılmadan önce hasta bu süreçle ilgili detaylı bilgilendirilmelidir.

Bu tedavi yönteminin hangi durumlarda uygulandığını ve yöntemle ilgili daha detaylı bilgileri çok yakında Yazılar kısmında ayrı bir makale olarak bulabilirsiniz.